Το χειρόγραφο 512 είναι ένα έγγραφο 250 ετών που φυλάσσεται στην Εθνική Βιβλιοθήκη του Ρίο ντε Τζανέιρο (Biblioteca Nacional do Brasil) και είναι ένα από τα πιο διάσημα χειρόγραφα στον κόσμο. Προέρχεται από το 1753 και είναι γραμμένο στα αρχαία πορτογαλικά.
Ο συγγραφέας του χειρογράφου 512 είναι άγνωστος, αλλά το περιεχόμενο είναι κάτι παραπάνω από ενδιαφέρον και για δεκαετίες προσέλκυσε την προσοχή διαφόρων ερευνητών, αρχαιολόγων και τυχοδιωκτών για έναν απλό λόγο : περιγράφει την λαχτάρα όλων σχεδόν των ερευνητών – την ξεχασμένη, άγνωστη, εξαφανισμένη πόλη που είχε αναπτύξει υψηλού επιπέδου πολιτισμό και που βρίσκεται κάπου αδιάβατη στην καρδιά του τροπικού δάσους του Αμαζονίου.
Η εκστρατεία σε αυτήν την μυστηριώδη πόλη σκόνταψε το 1753, αφού η ομάδα περιπλανήθηκε για 10 χρόνια στον Αμαζόνιο. Αποτελείτο από 18 άτομα ή bandijerasa (ή τυχοδιώκτες όπως ονομάζονται αυτοί οι άνθρωποι στα πορτογαλικά) και την διοργάνωσαν με σκοπό να βρουν τα θρυλικά ορυχεία ασημιού «Muribekini».
Οι Bandijerasi όπως αναφέρεται στο χειρόγραφο 512, βρήκαν πράγματι κάποια ορυχεία, αλλά το πιο σημαντικό που μας άφησε η εκστρατεία ήταν το σύγγραμμα ενός άγνωστου μέλους τους για την χαμένη πόλη του οποίου η περιγραφή δεν ταιριάζει με ότι γνωρίζουμε για τους ανθρώπους και τις αποικίες της Νότιας Αμερικής.
Εδώ παρουσιάζουμε ένα αντίγραφο της επιστολής στην αγγλική γλώσσα μεταφρασμένο από τα αρχαία πορτογαλικά
Η μετάφραση της επιστολής έχει επεξεργαστεί αρκετές φορές και έχει διαπιστωθεί ότι αυτό το έγγραφο δεν είναι πλαστό, γνωρίζουμε ότι στην πραγματικότητα προέρχεται από το 18ο αιώνα.
Στα σημεία που οι μεταφραστές δεν ήταν σίγουροι για την αρχική λέξη ή μετάφραση τα τοποθέτησαν σε παρένθεση. Εκεί που υπάρχουν παύλες ή τελείες λείπει μέρος του κειμένου λόγω φθοράς του.
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ: Από εκεί, απλωνόταν μπροστά στα μάτια μας στην ανοικτή πεδιάδα (camporaso) μεγαλύτερο θέαμα (demonstracoes) για την όραση μας και τον θαυμασμό μας. Σε μια απόσταση περίπου μια λεύγας (μονάδα μέτρησης αποστάσεων) όπως κρίναμε είδαμε μια μεγάλη πόλη (Povoacaogrande) και εκτιμήσαμε από την έκταση και την θέα της ότι πρέπει να επρόκειτο για μια σημαντική βραζιλιάνικη πόλη. Αμέσως κατεβήκαμε τον δρόμο προς την κοιλάδα, αλλά με μεγάλη επιφυλακτικότητα ….. σε περίπτωση που αν, διατασσόταν εξερεύνηση …… για το ποιόν των ατόμων που θα συναντούσαμε επειδή ……. είχαμε παρατηρήσει …… καπνούς (fumines( ? ) που είναι ένα από τα εμφανή σημάδια ή ίχνη κατάληψης ή χρήσης ενός χώρου (Povoacao). «Για δύο μέρες περιμέναμε και αναρωτιόμασταν αν πρέπει να στείλουμε κατασκόπους για να αποτελειώσουν τον σκοπό που λαχταρούσαμε, και όλοι μαζί περιμέναμε μέχρι τα ξημερώματα μέσα με μεγάλη αμφιβολία και σύγχυση και αμηχανία του νου προσπαθώντας να μαντέψουμε αν η πόλη είχε οποιοσδήποτε κατοίκους στο εσωτερικό της. Αλλά έγινε καθαρό σε μας μετά από δύο μέρες δισταγμού ότι δεν υπήρχαν κάτοικοι στην πόλη. Ένας Ινδιάνος από την ομάδα μας των Bandeirantes μας το επιβεβαίωσε διακινδυνεύοντας την ζωή κατασκοπεύοντας για λόγους ασφαλείας. Επέστρεψε καταπλήσσοντας μας και επιβεβαιώνοντας ότι δεν είχε συναντήσει κανένα, ούτε είχεν ανακαλύψει ίχνη πατημάτων ή οποιοδήποτε άτομο. Αυτό μας είχε τόσο συγχύσει που δεν μπορούσαμε να πιστέψουμε ότι είδαμε κατοικίες ή κτίρια , και έτσι , όλοι σαν κατάσκοποι (exploradoresos) σε μία ομάδα ακολουθήσαμε τα βήματα του Ινδιάνου ….. “” Τώρα είδαμε με τα μάτια μας ότι ήταν αλήθεια και η μεγάλη πόλη ήταν ακατοίκητη. Ως εκ τούτου εμείς όλοι αποφασίσαμε να εισέλθουμε σε αυτή κατά τα ξημερώματα με τα όπλα μας να είναι έτοιμα για άμεση χρήση. Κατά την είσοδό μας δεν συναντήσαμε κανένα που να μας απαγορεύσει την κάθοδο μας αλλά και ανακαλύψαμε άλλο δρόμο εκτός από αυτό που οδηγούσε στην νεκρή πόλη. Έτσι μπήκαμε από τρεις αψίδες (Arcos) μεγάλου ύψους η μεσαία αψίδα ήταν η μεγαλύτερη και οι δύο των πλευρών ήταν μικρότερες. Κάτω από το θόλο της μεγάλης και κύριας αψίδας ανακαλύψαμε γραφές που δεν μπορούσαμε να αντιγράψουμε, λόγω του μεγάλου ύψους της πάνω από το έδαφος. ” Πίσω ήταν ένας δρόμος τόσο πλατύς όσο και οι τρεις αψίδες και εδώ και εκεί σπίτια πολύ μεγάλου μεγέθους, με προσόψεις από λαξευτό λίθο, ήδη μαυρισμένες από τα χρόνια με μόνο …….. επιγραφές που εκτίθονταν όλα ανοικτά στο φως της ημέρας (todosaberias) ….. διαυρωμένα από τις …… παρατηρήσεις μας ήταν κανονικά και συμμετρικά με τις βεράντες τους ανοικτές την ημέρα χωρίς ένα κεραμίδι και αυτά τα σπίτια είχαν ορισμένα καμένα πατώματα ή άλλα μεγάλες πλάκες στο πάτωμα (πλακόστρωτα).” Μπήκαμε με φόβο και τρόμο, σε μερικά από τα σπίτια και σε κανένα δεν βρήκαμε απομεινάρια των επίπλων, ή κινητών αντικειμένων με τα οποία, ή των οποίων η χρήση, θα μπορούσε να μας βοηθήσει να μαντέψουμε το είδος των ανθρώπων που είχαν κατοίκησε εκεί.
Τα σπίτια ήταν όλα σκοτεινά στο εσωτερικό τους και το φως της ημέρας δεν θα μπορούσε διεισδύσει ακόμα και το πιο αδύνατο και όπως οι θόλοι δημιουργούσαν ηχώ με τις ομιλίες μας ο ήχος των φωνών μας μας τρομοκράτησε. Συνεχίσαμε μέσα σε αυτήν την παράξενη πόλη και καταλήξαμε σε έναν δρόμο (street: rua) μεγάλου μήκους και σε μια καλοφτιαγμένη πλατεία (umapracaregular) εκτός αυτού στη μέση αυτής της πλατείας υπήρχε μια στήλη από μαύρη πέτρα ασυνήθιστου μεγαλείο στης οποίας την κορφή ήταν ένα άγαλμα ενός άνδρα (homenordinario: όχι θεός ή ημίθεος) με το ένα χέρι στο αριστερό ισχίο και το δεξί του χέρι τεντωμένο να δείχνει με το δείκτη προς τον Βόρειο Πόλο και στην κάθε γωνιά της εν λόγω πλατείας υπήρχε ένας οβελίσκος όπως αυτούς των Ρωμαίων, αλλά που τώρα είχαν υποστεί σοβαρές ζημιές και σχισμές σαν από κεραυνούς.” Στη δεξιά πλευρά της πλατείας υπήρχε ένα υπέροχο κτίριο σαν να ήταν το Δημαρχείο ή το σπίτι κάποιου μεγάλου άρχοντα της περιοχής. Υπήρχε μια μεγάλη αίθουσα (saldo) στην είσοδο, αλλά όπως εξακολουθούσαμε να είμαστε έκπληκτοι και να φοβόμαστε, δεν μπήκαμε όλοι στο σπίτι….. ήμασταν τόσοι πολλοί στην υποχώρ…….. για να σχηματίσουμε κάποια …… συναντήσαμε ….. μάζα εξαιρετική…….. ήταν δύσκολο για αυτόν να την σηκώσει ………«Οι νυχτερίδες ήταν τόσον πολλές και φτερούγισε σε σμήνη γύρω από τα πρόσωπα των ανθρώπων μας, έκαναν τόσο πολύ θόρυβο που ήταν εκπληκτικό. Πάνω από την κύρια στοά του δρόμου υπήρχε μια φιγούρα μισό – σκαλιστή φτιαγμένη από την ίδια πέτρα και γυμνή από τη μέση και πάνω, στεφανωμένη με δάφνες και αντιπροσώπευε ένα άτομο νεαρής ηλικίας χωρίς γένια, με ένα ζωνάρι (Μπάντα) γύρω αυτόν, και με ένα υπο- ένδυμα (umfraldelim) ανοικτό μπροστά στη μέση, κάτω από την ασπίδα (escudo) του ατόμου αυτού ήταν ορισμένοι χαρακτήρες που είχαν παραμορφωθεί άσχημα από το χρόνο, αλλά διακρίναμε τα εξής : ΚΥΦΙΣ. ” Στην αριστερή πλευρά της πλατείας υπήρχε ένα άλλο εντελώς ερειπωμένο κτίριο και τα απομεινάρια που παραμέναν απόδειξαν ότι ήταν ένας ναός εξ αιτίας της καλά διατηρημένης πλευράς της υπέροχης πρόσοψής του, καθώς και ορισμένων κλιτών από πέτρα που έστεκαν ανέπαφες. Κάλυπτε μεγάλη έκταση και στις ερειπωμένες αίθουσες του είχαμε δει έργα μεγάλης ομορφιάς καθώς και άλλα αγάλματα, πορτραίτα ένθετο στην πέτρα, σταυρούς σε διάφορα σχήματα, καμπυλωτά τόξα (arches( ? ) Corvos) και πολλά άλλα στοιχεία που θα έπαιρνε πολύ χρόνο για να περιγράψει εδώ. ” Πέρα από αυτό το κτίριο ένα μεγάλο μέρος της πόλης βρισκόταν παντελώς σε ερείπια και θάφτηκε κάτω από μεγάλες μάζες χώματος και φοβερές σχισμές στο έδαφος και σε όλη αυτή την έκταση της ερήμωσης υπάρχει δεν θεάθηκε γρασίδι, χορτάρι, δέντρο ή φυτό που να παράγεται από τη φύση, αλλά μόνο λοφόμορφοι σωροί από πέτρες ,ορισμένες πρωτογενείς (δηλαδή , ακατέργαστες) , άλλες κατεργασμένες και σκαλιστές, οπότε καταλάβαμε ….. που …… γιατί και πάλι μεταξύ των …… πτωμάτων (μάλλον εννοεί απολιθωμάτων) που …… και μέρος αυτών των δυστυχισμένων …… και αναποδογυρισμένων, ίσως από κάποιο σεισμό. ” Απέναντι από αυτή την πλατεία, έτρεχε πολύ γρήγορα ένα πολύ βαθύ (caudaloso) και πλατύ ποτάμι, με ευρύχωρες όχθες που ήταν πολύ ευχάριστο στην θέα : ήταν 11-12 οργιές πλάτος, χωρίς να μετρήσουμε τα περιελίξεις του, διαυγή και απογυμνωμένο στις όχθες τόσον από δέντρα αλλά και κορμούς που συχνά μεταφέρουν προς τα κάτω οι πλημμύρες των νερών. Υπολογίσαμε από το ήχο των νερών τα βάθη του και διαπιστώσαμε ότι στο βαθύτερο του σημείο θα μπορούσε να δεκαπέντε με δεκαέξι οργιές. Η εξοχή τριγύρω αποτελείτον εξ ολοκλήρου από βαθύ πράσινο και ανθισμένα χωράφια, τόσον ανθισμένα με μια τέτοια ποικιλία των λουλουδιών που μας φάνηκε ότι η Φύση, πιο προσεκτική σε αυτά τα μέρη, είχε αναθέσει τον εαυτό της να δημιουργήσει τους πιο όμορφους κήπους χλωρίδας : παρατηρήσαμε επίσης με θαυμασμό και έκπληξη ότι ορισμένες λίμνες καλύπτονταν με άγρια φυτά ρυζιού από τα οποία επωφεληθήκαμε και αμέτρητα κοπάδια χηνών που εκτρέφονται σε αυτές τις εύφορες πεδιάδες (Campos) αλλά θα ήταν δύσκολο να καταμετρήσουμε τα βάθη των με το χέρι εν τη ελλείψει καταμετρηστικής ράβδου. ” Τρεις μέρες ταξίδεψε κατά μήκος του ποταμού και πέσαμε πάνω σε έναν καταρράκτη (umacatadupa) με τέτοιο βρυχηθμό και θόρυβο και αναταραχή αφρισμένων νερών που υποθέσαμε ότι αν ευρισκόμασταν στις εκβολές του πολυσυζητημένου Νείλου δεν θα έκανε περισσότερο θόρυβο και χτύπους ή δεν θα προσέφερε μεγαλύτερη αντίσταση στην περαιτέρω πορεία μας.
Στη συνέχεια το ποτάμι απλωνόταν τόσο πολύ μετά από αυτόν το καταρράκτη που φαινόταν να είναι σαν ένα μεγάλος Ωκεανός (quipareceagrandeOceano). Ήταν γεμάτος ο τόπος από χερσονήσους που καλύπτονταν με πράσινο γρασίδι, με άλση των δέντρων, εδώ και εκεί, που κάνουν ……… ευχάριστ (η λέξη είναι ατέλειωτη μπορεί να σημαίνει βάσανα, ευχαρίστηση, παράκληση)………., βρήκαμε ………. ελλείψει αυτού, είχαμε……… την ποικιλία του παιχνιδιού …….. πολλοί δημιουργούν όντα χωρίς κυνηγούς να κυνηγούν και να τα διώχνουν.” Στην ανατολική πλευρά του καταρράκτη, βρήκαμε διάφορες υπόγειες κοιλότητες (subcavoes) και φοβερές τρύπες και κάναμε δοκιμή για τα βάθη τους με πολλά σχοινιά, αλλά, μετά από πολλές προσπάθειες ποτέ δεν ήμασταν σε θέση να δώσουμε το ακριβές βάθος. Βρήκαμε, εκτός αυτών, ορισμένες σπασμένες πέτρες, (που βρίσκονταν) στην επιφάνεια του εδάφους, ριγμένες κάτω, με ράβδους αργύρου (crevadasdeprata) που μπορεί να είχαν εξαχθεί από τα ορυχεία, εγκαταλελειμμένα κατά αυτήν την χρονική περίοδο…… Από εκεί, εγκαταλείποντας αυτό το θαύμα, κατεβήκαμε στις όχθες του ποταμού για να δούμε αν θα μπορούσαμε να βρούμε χρυσό και χωρίς δυσκολία, είδαμε, στην επιφάνεια του εδάφους, ένα λεπτό μονοπάτι που υποσχόταν μεγάλα πλούτη, τόσον από χρυσό όσον και από ασήμι : μείναμε κατάπληκτοι από το ότι ο τόπος αυτός είχε εγκαταλειφθεί από αυτούς που τον είχαν στο παρελθόν κατοικήσει, εφόσον, παρ όλες τις προσεκτικές έρευνες μας και την μεγάλη μας επιμέλεια δεν είχαμε συναντήσει κανένα πρόσωπο, σε αυτή την έρημο, ο οποίος θα μπορούσε να μας εξηγήσει αυτό το λυπηρό θαύμα της εγκαταλειμμένης πόλης, που τα ερείπια, αγάλματα και το μεγαλείο της, μαρτυρούσαν την δημοτικότητα της, τον πλούτο και την άνθηση της κατά τους περασμένους αιώνες, και ότι, σήμερα, κατοικείται από τα χελιδόνια, τις νυχτερίδες, τα ποντίκια και τις αλεπούδες, ότι όπως εκτρέφονται με τα αμέτρητα σμήνη των κότων και χηνών, έχουν γίνει πιο εύσωμα από κυνηγόσκυλο. Οι αρουραίοι έχουν τόσο μικρές ουρές που πηδούν όπως οι ψύλλοι και δεν τρέχουν ή περπατούν, όπως και σε άλλα μέρη. « Στο χώρο αυτό, η ομάδα χωρίστηκε, και ένας σύντροφος που τον ακολούθησαν και άλλοι, ταξίδεψε συνεχίζοντα, και, μετά από μακρύ περπάτημα εννέα ημερών, είδε, σε απόσταση, στην όχθη ενός μεγάλου κόλπου (enseada) μέσα στον οποίο τα νερά του ποταμού έκβαλαν, ένα κανό με μερικά λευκούς ανθρώπους, με μακρυά κυματιστά μαύρα μαλλιά, ντυμένους σαν Ευρωπαίοι……. ένας πυροβολισμός αφέθηκε σαν μήνυμα προς ……. γιατί είχαν δραπετεύσει. Είχαν ………. δασύτριχα και άγρια ……… τα μαλλιά ήταν πλεγμένα και φορούσαν ρούχα. ” Ένας της δικής μας ομάδας που ονομαζόταν Joao Antonio, είχε βρει στα ερείπια ενός σπιτιού ένα κομμάτι από χρυσό νόμισμα, σφαιρικού σχήματος, μεγαλύτερη από ό, τι βραζιλιάνικο νόμισμα μας των 6.400 reis: από τη μία πλευρά ήταν μια εικόνα, ή μια αναπαράσταση ενός γονατιστού νέου, από την άλλη, ένα τόξο, ένα στέμμα και ένα βέλος (Setta), όσον αφορά τα κέρματα αμφιβάλλαμε ότι δεν θα μπορούσαμε να βρούμε πολλά στην πόλη εφόσον είχε εγκαταλειφθεί, αφού καταστράφηκε από ένα σεισμό, ο οποίος δεν έδωσε περιθώρια, τόσο ήταν ξαφνική εμφάνιση του, στους κατοίκους για να πάρουν πολύτιμα αντικείμενα, αλλά χρειάζονταν όπως είδαμε ισχυρούς βραχίονες για να αναποδογυρίσουν τα απομεινάρια που είχαν συγκεντρωθεί από τα τόσα πολλά χρόνια……Εδώ τελειώνει το κείμενο του χειρογράφου 512. Μέχρι στιγμής κανείς δεν έχει καταφέρει να εντοπίσει τη μυστηριώδη πόλη στην ζούγκλα. Ένας από τους πλέον αποφασισμένους εξερευνητές στην αναζήτηση του τόπου που περιγράφεται από το διάσημο τυχοδιώκτη και εξερευνητή είναι και ο συνταγματάρχης PercyFawcett. Ο ίδιος διοργάνωσε το 1927 μια εκστρατεία για τον Αμαζόνιο, η οποία δεν έχει επιστρέψει. Πολλοί πιστεύουν ότι αυτή ήταν η τελευταία του εκστρατεία (εξερεύνησε το δάσος του Αμαζονίου πάνω από 20 χρόνια) και πήγε ακριβώς με την πρόθεση για την εξεύρεση της χαμένης πόλης, που περιγράφεται στο χειρόγραφο 512.
